رشته داروسازی بخشی از علوم پزشکی است که در رابطه با تولید و ساخت دارو، بررسی وضعیت دارو در بدن انسان و موجودات زنده و میزان تأثیر دارو در سلامت جامعه و کم کردن بحرانهای بیماریزا نقش ایفا میکند. به عبارت دیگر رشته داروسازی به شناخت ماده مؤثر، فرموله کردن این ماده (تبدیل ماده مؤثر به فرمی که قابل مصرف برای بیمار باشد مثل قرص، کپسول، شربت یا استفاده از روشهای تزریقی) و بررسی اثرات دارو بر بدن بیمار میپردازد. شاید جالب باشد که بدانید حدود 30 تا 50 درصد علت ناموفق شیوه مداوای یک بیمار، به دارو مربوط میشود؛ یعنی کیفیت دارو، انتخاب نوع دارو و نحوه استفاده از دارو (اینکه بیمار دارو را با چه مواد غذایی یا داروهای دیگر استفاده کرده است) میتواند اثر دارو را تضعیف کند و این وظیفه یک داروساز است که علت را تشخیص دهد و در این زمینه پزشک معالج را راهنمایی کند.
داروساز شخصی است که اطلاعات زیادی دربارهی داروهای مؤثر، کم ضرر و پر اثر دارد . داروسازها در دانشگاه تحت آموزش قرار میگیرند تا مکانیسم بیوشیمیایی تأثیر داروهای مختلف، عوارض جانبی، نقش درمانی و تداخلات آنها را درک کنند، به همین دلیل آنها باید دانش کالبدشناسی، فیزیولوژی و پاتوفیزیولوژی را بدانند. یکی از زمینههای شغلی داروساز فعالیت در داروخانههای شخصی و بیمارستانی است. وی به کمک شناختی که نسبت به داروها، کاربرد و اثرات آنها دارد، به بررسی نسخهها، صحت تجویز داروها و توضیح نحوه مصرف آنها به بیمار میپردازد. داروساز همچنین داروهای جدید را طبق دستور پزشک میسازد و توصیههای تخصصی درباره نحوه استفاده از داروها را بر اساس نظر پزشک به بیمار ارائه میکند.
داروسازی یکی از مهمترین رشتههای علمی دنیا چه از نظر خدماتی و چه از نظر تحقیقاتی است. چرا که از یکسو فارغالتحصیل این رشته از نظر نحوه مصرف دارو، میزان مصرف، زمان مصرف، تداخل اثر دارویی مورد نظر با داروهایی دیگر، تداخل اثر دارو با غذا، مسمومیتهای دارویی، لزوم قطع مصرف دارو و در صورت عوارض ناخواسته دارویی، مشاور بیمار است و از سویی دیگر تحقیقات در داروسازی و رشتههای وابسته همیشه از مهمترین تحقیقات علمی بوده است و در سالهای آتی نیز به طور قطع، تحولات بیوتکنولوژی بیشتر متعلق به داروسازی خواهد بود. بر همین اساس تصمیم گرفتهایم در این مقاله به بررسی شماری از کاربردیترین و برترین اپلیکیشن ها برای داروسازان و تکنسینهای داروسازی بپردازیم. با ما همراه باشید.
Lexicomp
Lexicomp اپلیکیشنی است که مجموعهای از اطلاعات کامل دارویی شامل توضیحات، تصاویر، جداول، تنظیم دوزها و غیره را در اختیار داروسازان قرار میدهد و به آنها کمک میکند تا حد زیادی در وقت صرفهجویی نمایند. با نصب این اپ شما میتوانید به مدت 30 روز بصورت رایگان به بانکهای اطلاعاتی مختلف لمسی شامل پایگاههای دادهی Harrison Practice ، بیماریهای عفونی، بانک پرستاری، مشاورههای بالینی در 5 دقیقه، مسمومیت، آلرژی، اختصارات پزشکی، بیماریهای دهان و دندان، اورژانسها، اطفال، فرهنگ مصور دندانپزشکی و حتی ابزارهای محاسبه دوز و دهها دیتابیس دیگر دسترسی داشته باشید.
لازم بذکر است این اپلیکیشن بصورت روزانه بروزرسانی شده در نتیجه شما دیگر نگران از دست دادن اطلاعات و دادههای جدید نخواهید بود. Lexicomp بطور کامل رایگان بوده و برای هردو پلتفرم اندروید و iOS در دسترس است.
Monthly Prescribing Reference
MPR عنوان کتابی است که در سالهای گذشته همراه بسیاری از پزشکان آمریکایی بوده و حالا این کتاب پا به دنیای موبایل گذاشته و با استفاده از امکانات تلفنهای هوشمند امکانات بهتری در اختیار علاقمندان قرار خواهد داد. بعنوان یک داروساز شما میتوانید هرچه لازم است دربارهی نسخهنویسی بدانید را در این اپلیکیشن رایگان پیدا کنید: دستهبندی مشکلات و نسخههای آنها، نکات لازم برای توجه هنگام تجویز دارو و تعدادی ابزار محاسبه برای تعیین دوزهای داروها، جی اف آر یا هرچه که مرتبط با میزانهای نسخهنویسی باشد.
Monthly Prescribing Reference همچنین دارای یک سامانهی تعاملی جستجوی داروست که امکان بررسی اطلاعات بیش از 4000 دارو برحسب نام یا شرکت سازنده را فراهم میآورد. این برنامه نکات ایمنی، اخبار داروئی را نیز فراهم آورده و بیش از 30 محاسبه کنندهی دارویی را شامل شده است. اپلیکیشن مذکور برای هر دو پلتفرم اندروید و iOS در دسترس است.
DarooYab
اپلیکیشن دارویاب یکی از اپلیکیشن های نسبتاً خوب ایرانی در زمینه اطلاعات دارویی است. با استفاده از این اپلیکیشن شما میتوانید داروها را با جستجوی نام یا از طریق دستهبندیها پیدا کنید. داروهای مورد توجه خود را برای دسترسی بهتر علامتگذاری کنید یا حتی از برنامه یادآور مصرف داروی این اپ استفاده کنید. متأسفانه بعضی اشکالات کوچک از جمله توقف ناگهانی عملکرد اپلیکیشن و برخی اشکالات جزئی دیگر در هنگام استفاده از این اپ ممکن است شما را آزار دهد، با این حال داشتن حدود یک میلیون کاربر نشان میدهد که این برنامه به خوبی توانسته نیازهای مخاطبینش را پوشش بدهد.
دارویاب، حاصل تلاش 4 ساله گروه دارویاب هست که مجموعهی کاملی متشکل از 60 هزار دارو بر اساس 52 گروه دارویی، محصولات 400 شرکت داروسازی داخلی و خارجی و 90 شرکت واردکننده با توضیحات داروها به زبان فارسی گردآوری شده است.
این اپلیکیشن هزینهی 2 دلاری را میطلبد و برای هر دو پلتفرم اندروید و iOS در دسترس است در حالی که چنانچه به هر دلیلی احساس کردید این اپلیکیشن نمیتواند نیاز شما را برطرف کند میتوانید از برنامهای جایگزین به نام ایران دارو استفاده نمایید.
Epocrates
Epocrates یک اپلیکیشن پزشکی محبوب است که برای دریافت اطلاعات داروها به کار میرود. این اپلیکیشن بهآسانی این امکان را به شما میدهد که بتوانید اطلاعات داروها و قرصهای مختلف را مشاهده کرده و به بررسی تداخلات دارویی بپردازید. دارویاب (بر اساس مشخصات ظاهری دارو)، طب ریاضی شامل جداول و محاسبهگرهای پزشکی، فرمولاسیون داروهای ترکیبی و ... از دیگر قابلیتهای این اپلیکیشن رایگان و پرطرفدار است.
این اپلیکیشن بصورت رایگان به بازار عرضه شده و برای هر دو پلتفرم اندروید و iOS در دسترس است.
(Skyscape Medical Library (SML
Skyscape Medical Library، یک اپلیکیشن کامل پزشکی است که میتواند نهتنها به داروسازان بلکه پزشکان و سایر افراد فعال در حوزه پزشکی، در یافتن اطلاعات داروها، و روشهای صحیح و دقیق درمان کمک کند. این اپلیکیشن یک بسته ارزشمند حاوی اطلاعات دارویی، پزشکی بالینی و محاسبات پزشکی در زمینهی 850 موضوع مختلف است.
در این برنامه میتوانید اطلاعات کامل در رابطه با بیماریها و اطلاعاتی از این قبیل را ثبت کنید و نظارت کامل بر بیماریها و دستورالعملها داشته باشید. از ویژگیهای مناسب در این برنامه میتوان به داشتن کتابچههای راهنما، عکسهای تعاملی، فلوچارتها و الگوریتمها، ماشین حسابهای پزشکی اشاره کرد.
اپلیکیشن مذکور رایگان بوده و بر روی تمامی دستگاههای iOS و اندرویدی قابل استفاده است.
Drugs.com Medication Guide
Drugs.com یک راه ساده برای جستجوی اطلاعات داروها، تجویز، عوارض، تداخلات و شناسایی داروها بر اساس مشخصات ظاهریشان و… میباشد که به شما اجازه میدهد برای خود لیستی از داروهای مصرفی را تهیه کنید و تداخلات دارویی را بررسی کنید. این نرمافزار بخشهایی همچون بانک اطلاعاتی قرص، جستجوگر تداخلات دارویی و چند بخش دیگر که اطلاعات مفیدی را در خود جای داده، را در اختیار کاربران قرار میدهد.
در این اپلیکیشن شما علاوه بر لیست کاملی از انواع داروها با نامهای تجاری و ژنریک با امکانات متنوعی روبرو هستید: دستهبندی داروها بر اساس شرایط بیمار، عوارض جانبی داروها، جستجوی صوتی داروها، چک کننده علائم بیماریها، دوزاژ، چک کننده تداخلات دارویی و ابزاری برای جستجوی داروها بر اساس مشخصات ظاهری و علاوه بر اینها شما میتوانید فهرست دارویی اختصاصی خودتان را بسازید. اگر نگران هستید که چنین اپلیکیشنی با این همه امکانات چقدر هزینه خواهد داشت، بد نیست بدانید که این اپ مفید رایگان است و خوشبختانه برای هر دو پلتفرم اندروید و iOS در دسترس است.