تمامی آنچه که باید درباره ی تفاوت پارتیشن بندی GPT و MBR و تبدیل آنها به یکدیگر بدانید! (بخش دوم و آخر)
نسخه‌های مدرن ویندوز و سیستم‌عامل‌های دیگر، می‌توانند از دو روش برای پارتیشن‌بندی هارد استفاده کنند. پیش از آن‌که بتوانید درایوی را به کار بگیرید، باید آن را پارتیشن‌بندی کنید. MBR یا Master Boot Record و GPT یا GUID Partition Table دو روش متفاوت برای مرتب‌سازی اطلاعات مربوط به پارتیشن‌بندی روی درایو هستند. اطلاعات مربوط به جای شروع و جای پایان پارتیشن‌ها بخشی از این اطلاعات به حساب می‌آید. سیستم‌عامل کامپیوتر با استفاده از همین اطلاعات می‌تواند بفهمد هر کدام از سکتورها به کدام پارتیشن تعلق دارد و پارتیشن بوت کدام است. به همین دلیل است که برای پارتیشن‌بندی باید یکی از روشهای MBR یا GPT را انتخاب کرد. اگر اطلاعاتی درباره ی این روشهای مختلف پارتیشن بندی ندارید، در این مقاله تصمیم داریم این مفاهیم را بطور کامل بررسی کنیم.
با ما همراه باشید.
(Master Boot Record (MBR
MBR مخفف Master Boot Record است. این استاندارد همراه با سیستم‌عامل IBM PC DOS 2.0 در سال ۱۹۸۳ معرفی شد. پارتیشن MBR در واقع سکتور بوت خاصی است که در ابتدای درایو قرار گرفته است. اطلاعات مربوط به Boot Loader سیستم‌عامل و نیز اطلاعات پارتیشن‌بندی درایو روی این سکتور ذخیره می‌شود. اگر ویندوز نصب کرده باشید، اطلاعات مربوط به بوت لودر ویندوز در همین قسمت ذخیره شده است. به همین دلیل است که اگر اطلاعات مربوط به این سکتور از دست برود، باید MBR را بازیابی کنید تا ویندوز بتواند بالا بیاید.
در حقیقت MBR یک سکتور بسیار کوچک است که در ابتدای دیسک سخت قرار گرفته و اطلاعاتی در مورد پارتیشن بوت سیستم عامل، ساختار پارتیشن‌ها، جدول پارتیشن (Partition Table) و موارد دیگر را برای راه‌اندازی رایانه در اختیار سیستم می‌گذارد. MBR برای هارد دیسک‌هایی با ظرفیت حداکثر ۲ ترابایت کار می‌کند، ولی اگر ظرفیت هارد بیشتر از ۲ ترابایت باشد، آن وقت باید فکر دیگری کرد. همچنین MBR فقط از ۴ پارتیشن از نوع Primary پشتیبانی می‌کند، بنابراین اگر به پارتیشن های بیشتری احتیاج دارید باید یکی از پارتیشن های اولیه را به یک پارتیشن اضافی یا extended partition تبدیل کنید و درون آن پارتیشن های اضافی ایجاد نمائید.
(GUID Partition Table (GPT
GPT مخفف GUID Partition Table یک استاندارد جدیدی است که رفته رفته دارد جای MBR را می‌گیرد.
GPT که به عنوان قسمتی از پروژه میان افزار UEFI یا Unified Extensible Firmware Interface که پیش از این مورد بررسی قرار گرفت، معرفی شد، مکانیزم انعطاف پذیرتری برای پارتیشن بندی دیسک ها نسبت به MBR قدیمی ارائه کرد. این استاندارد از این جهت GUID Partition نامیده می شود چون هر پارتیشنی بر روی درایو شما یک شناسه منحصر به فرد جهانی یا GUID - یک رشته ی تصادفی طولانی که برای هر پارتیشن GPT منحصربفرد است - می باشد بنابراین تداخلی در شناسایی پارتیشن ها هرگز پیش نخواهد آمد. تعداد پارتیشن‌ها با استفاده از GPT نامحدود خواهد بود و محدودیت آن را سیستم‌عامل تعیین خواهد کرد. در حال حاضر ویندوز اجازه‌ی ایجاد ۱۲۸ پارتیشن با استفاده از استاندارد GPT را می‌دهد.
در استاندارد MBR اطلاعات مربوط به پارتیشن‌بندی و بوت سیستم فقط در یک جا ذخیره می‌شود، بنابراین اگر این اطلاعات از دست برود، با مشکل بزرگی مواجه می شوید. ولی در استاندارد GPT چند کپی از این اطلاعات در چند جای مختلف هارد نگهداری می‌شود. در نتیجه اگر یک کپی از این اطلاعات دچار اشکال شود، به سادگی می‌شود از یک کپی دیگر استفاده کرد. GPT از مقادیر Cyclic Redundancy Check یا CRC برای بررسی مداوم سالم بودن اطلاعات بوت استفاده می کند و اگر این اطلاعات دچار مشکل شده باشد، می تواند کپی سالم آن را جایگزین کند، این در حالیست که MBR چنین قابلیتی ندارد و اگر اطلاعات مربوط به آن دچار اشکال شود، آن وقت از روی بالا نیامدن سیستم‌عامل و خطای MBR باید متوجه این اشکال شوید.
سازگاری
برای اینکه GPT بتواند با MBR سازگاری داشته باشد محدوده محافظت شده MBR یا Protective Area بر روی GPT همچنان حفظ می شود. Protective MBR از GPT در برابر ابزارهای قدیمی MBR مانند MS-DOS FDISK یا Windows NT Disk Administrator محافظت می کند. این ابزارها GPT را نمی شناسند و شیوه دسترسی مناسب با دیسک های GPT را بلد نیستند. به کمک Protective MBR هنگامی که این ابزار های قدیمی بخواهند در دیسک های GPT تغییراتی ایجاد کنند، از آنجایی که اطلاعات پارتیشن ها را از Protective MBR می خوانند، Protective MBR بخش هایی را که مربوط به GPT است، به صورت پارتیشن های غیر قابل دسترس و یا Unknown Partition نمایش می دهند تا به اشتباه اطلاعات جدیدی روی درایو GPT نشان داده نشود.
درایوهای GPT تنها بر روی سیستم های 64 بیتی مبتنی بر UEFI بوت می شوند. ویندوزهای بعد از ویندوز ویستا روی سخت‌افزارهای مدرن، فقط با استاندارد پارتیشن‌بندی GPT نصب و اجرا می‌شوند. در واقع فقط نسخه‌های ۶۴ بیتی سیستم عامل ویندوز و تعداد محدودی از نسخه‌های ۳۲ بیتی شامل ویندوز 8، 8.1 و 10، به شرط استفاده از UEFI تقریبا به طور کامل از GPT پشتیبانی می‌کنند.
سیستم‌عامل‌های مدرن دیگر، مانند لینوکس و مک او اس، نیز با استاندارد GPT سازگارند. حتی مک‌های جدید اپل دیگر از سیستم پارتیشن‌بندی APT یا Apple Partition Table استفاده نمی‌کنند و به جای آن از GPT بهره می‌برند.
